Bełty i strzały

Kusza i bełty – co należy o nich wiedzieć?

Kusza została wynaleziona w Chinach ponad 2500 lat temu. Przez wiele wieków udoskonalano jej budowę, aby zwiększyć m.in. szybkość strzelania. Pierwsze szybkostrzelne kusze pojawiły się x XI wieku. 

Kusza składa się z łuku i urządzenia do napinania cięciwy, wyposażonego w mechanizm zapadkowy. Inaczej mówiąc – kusza rozwinęła się z łuku.

Zasadniczą różnicą w użyciu była możliwość powstrzymania się ze strzałem przez dowolnie długi czas po naciągnięciu cięciwy. 

W 1130 roku Sobór Laterański zabronił pod groźbą klątwy kościelnej używać kuszy przeciw chrześcijanom, określając ją jako: „niemal szatańskie narzędzie mordu, które zabija człowieka tak szybko, że nawet nie czuje on trafienia”. Zakazu tego niestety nie respektowano. 

W Polsce kusza stanowiła podstawowe uzbrojenie strzeleckie aż do końca XV wieku, a jej użycie odnotował już Gall Anonim w opisie oblężenia Głogowa przez wojska niemieckie w 1109 roku.

Kusza nie wyparła łuku właśnie ze względu na szybkostrzelność  – nie każdemu i nie w każdej sytuacji to odpowiadało. 

Nowoczesne kusze są wykonane w całości z metalu lub z kompozytów. Bełty natomiast z mocnego stopu aluminium.

Wysoka precyzja kuszy przemawia do tych, którzy nie lubią pozostawiać nic przypadkowi. Strzelcy używający karabinów bądź wiatrówek często zakochują się w zdolności kuszy do oddawania strzału za strzałem w prawie tym samym tempie co pocisków z pistoletu.

Zalety kuszy 

Kusze nie wymagają takiej samej siły fizycznej lub treningu, jak korzystanie ze zwykłego łuku:

• Podczas korzystania z tradycyjnego łuku łucznik musi dość szybko ciągnąć cięciwę, celować i strzelać. Im dłużej łucznik musi celować, tym bardziej zmęczone będzie jego ramię i tym mniej celny będzie jego strzał. Szybkość celowania i strzelania wymaga dużo praktyki. Ale jeśli łucznik używa kuszy, może napiąć cięciwę – lub przekręcić kuszę – i zostawić ją w dowolnej bezpiecznej pozycji tak długo, jak będzie to konieczne.
• Łucznik, który jest niski, nie może z pełnym powodzeniem użyć bardzo długiego łuku. Jeśli nie jest bardzo silny, nie może również napiąć cięciwy. Innymi słowy, rozmiar osoby i siła górnej części ciała ograniczają rozmiar i siłę łuku, którego jesteśmy w stanie użyć. Z kuszą łucznik może wykorzystać swoje najsilniejsze grupy mięśni – znajdujące się w jego udach i pośladkach, które to mięśnie wystarczą do użycia kuszy – oznacza to, że kusznik może użyć silniejszej broni niż tradycyjny łucznik o takiej samej sile.

Wczesne kusze miały jednak kilka wad. Łucznik mógł załadować, wycelować i wystrzelić łuk wokoło sześć sekund, a kusznik potrzebował prawie minuty na wykonanie tego samego zadania. Kusze miały także znacznie więcej ruchomych części niż zwykłe łuki. 

Rodzaje kuszy – co znajdziemy w ofercie producentów?

Kusze były tradycyjnie używane do działań wojennych i polowań. Dziś głównie są używane do strzelania do celu oraz sportu. Kusze nie są już używane jako broń, chociaż nadal wykorzystuje się je w niektórych operacjach wojskowych. 

Kusza pozwala wstrzymać się ze strzałem przez dowolnie długi czas po naciągnięciu cięciwy, co jest podstawową cechą odróżniającą ją od łuku. Jeśli więc użytkownikowi zależy na utrzymywaniu stałej gotowości do strzału, powinien wybrać kuszę. Gdy zaś chodzi mu o szybkie naciąganie strzały, w tej kwestii łuk wypada zdecydowanie lepiej.

Kusze są bardzo wszechstronne i idealne dla każdego. Ci, którzy z powodu wieku, kontuzji lub braku siły ręki nie mogą napiąć zwykłego łuku, mogą poczuć dreszczyk emocji, celując do np. tarczy za pomocą kuszy. Połączenie celowników optycznych z faktem, że użytkownik nie musi się wysilać, aby wygiąć łuk, pozwala wielu łucznikom wydłużyć uprawianie strzelectwa o nawet kilka lat, ponieważ wiek i siły nie stanowią bariery. 

Zakup bełtów do kuszy jest ściśle związany z rodzajem kuszy, z jakiej strzelamy:

• Kusza refleksyjna – do cech charakterystycznych kuszy refleksyjnych należy duże łuczysko kuszy, które jest potrzebne, aby zapewnić wystarczająco dużą energię kinetyczną, która jest potrzebna, aby ułowić zwierzę, lub trafić więcej odległych celów.
• Kusza pistoletowa – przypomina pistolet, który na końcu lufy ma mini łuk poprzeczny. Wyposażona w celownik z regulacją i bezpiecznik przeciwko przypadkowemu strzału. 
• Kusze karabinowe są najbardziej zaawansowanymi modelami i zostały zaprojektowane tak, aby zapewnić lepszy cel i dokładność. Wyposażone są w wiele dodatkowych funkcji np. regulowane przyrządy celownicze. Mają wytrzymałą konstrukcję światłowodową i umożliwiają trafianie w cele oddalone nawet o kilkadziesiąt metrów. Potrzeba jednak znacznej siły, aby skutecznie napiąć łuk i wystrzelić.
• Kusza bloczkowa – wyposażona są w łęczysko, które posiada na końcach ramion system bloczków połączonych odpowiednio nawiniętym między nimi kablem. Dzięki temu systemowi łęczysko jest mniejsze, co jest zaletą dla lepszej obsługi i transportu.

Rodzaje bełtów – jakie bełty do kuszy kupić?

W sklepach z asortymentem strzeleckim znajdziemy nazwę zarówno ‘bełtów do kuszy’ jak i ‘strzał do kuszy’, ponieważ wyglądem przypominają klasyczne strzały do łuku – w końcu, jak przeczytaliśmy powyżej, kusza wywodzi się z mechanizmu łuku.

Rodzaje strzał/bełtów do kuszy:

• strzała karbonowa do strzelania z kuszy; strzała należy do celnych i jakościowych modelów.
• bełt duralowy; do jego dodatkowych, poza materiałem zalet, jest możliwość przykręcania grotu –  można zmienić na inny grot dowolnego typu
• bełty do kuszy pistoletowej wykonane z aluminium; bełty posiadają metalowy grot.
• bełty do kuszy wykonane z włókna szklanego